Μια αγκαλιά για την τρίτη e-λικία

Στο πλαίσιο του προγράμματος Active citizens fund, με φορέα υλοποίησης την ΑΜΚΕ InterMediaKT, η ΜΚΟ People Behind δημιούργησε ένα ντοκιμαντέρ ευαισθητοποίησης για την τρίτη ηλικία με τίτλο μια αγκαλιά για την τρίτη e-λικία.

Πιο συγκεκριμένα, οι συν-ιδρύτριες της οργάνωσης, Μαρία Αστερίου και Μαρία Ηλιοπούλου διεξάγουν μια πρωτογενή έρευνα, με την κ. Αστερίου να μιλά απευθείας με άτομα της τρίτης ηλικίας και να καταγράφει, εκ των έσω, τις ανάγκες και τις αδυναμίες τους, αναφορικά με την τεχνολογία και τα εργαλεία της.

Στο εγχείρημα συμμετέχουν τόσο επαγγελματίες ψυχικής υγείας που εστιάζουν στις ψυχολογικές επιπτώσεις της δυσκολίας κατανόησης των ψηφιακών εργαλείων, όσο και ειδήμονες από τον χώρο της τεχνολογίας που εξηγούν τις πρακτικές δυσκολίες χρήσης των τεχνολογικών προϊόντων.

Παρουσίαση του ντοκιμαντέρ ‘Μια αγκαλιά για την τρίτη e-λικία‘, των δράσεων της PeopleBehind και του Πανεπιστημίου Τρίτης Ηλικίας

Πέραν, όμως, από το ερευνητικό πλαίσιο και την εξαγωγή γενικών πορισμάτων, το ντοκιμαντέρ δίνει χώρο σε ηλικιωμένους ανθρώπους να μιλήσουν για τα συναισθήματά τους, τους φόβους, τις αγωνίες τους, τους προβληματισμούς τους αλλά και την αδιαφορία που βιώνουν από τον κρατικό μηχανισμό.

Ο κ. Τάσος, η κ. Αγγελική, η κ. Πηνελόπη, η κ. Ουρανία, η κ. Ξανθίππη και ο κ. Θοδωρής συζητούν με ειλικρίνεια για τη σχέση τους με την τεχνολογία και τη μη κατανόηση της χρήσης των ψηφιακών μέσων.

Μεταξύ άλλων, αναφέρουν το δικαίωμα συμμετοχής τους στον ψηφιακό κόσμο και την ανάγκη τους να μην μένουν αποκλεισμένοι λόγω ηλικίας. Οι συμμετέχοντες και οι συμμετέχουσες διηγούνται τη δική τους προσωπική εμπειρία για το πώς απέκτησαν το πρώτο τους τεχνολογικό μέσο, το πώς έμαθαν να το χρησιμοποιούν και τονίζουν τις αρχικές δυσκολίες τους.

Όπως αναφέρεται και στο ντοκιμαντέρ ‘ Μια αγκαλιά για την τρίτη e-λικία’, στην Ελλάδα μόνο το 2% των ατόμων άνω των 65 ετών έχει μέτριες ψηφιακές γνώσεις, ενώ το 78% δεν έχει έρθει ποτέ σε επαφή με οποιοδήποτε τεχνολογικό μέσο (κυρίως ηλεκτρονικό υπολογιστή) για δύο λόγους.

Πρώτον, γιατί δεν έχουν το βασικό γνωστικό υπόβαθρο και δεύτερον, γιατί σε πολλές περιπτώσεις αμφισβητούν τη χρησιμότητά της.

Ωστόσο, τόσο οι κρατικοί φορείς, όσο και ο ιδιωτικός τομέας οφείλουν να λάβουν σοβαρά υπόψιν τους τους ανθρώπους αυτής της ηλικίας και να συμβάλουν στην αντιμετώπιση της ανασφάλειας και της επιφυλακτικότητας που τους δημιουργεί η τεχνολογία.

Όπως είναι λογικό, δεν πρόκειται για ένα εύκολο εγχείρημα. Απαιτείται μια συστηματική και συσπειρωμένη προσπάθεια, ιδίως αν αναλογιστεί κανείς τον τρόπο που έχουν μάθει να εκπαιδεύονται τα άτομα μεγαλύτερης ηλικίας από τα σχολικά τους χρόνια.

Ταυτόχρονα, η δια βίου μάθηση στην Ελλάδα αφορά άτομα έως 55 ετών, μιας και το φαινόμενο του ψηφιακού αναλφαβητισμού των ατόμων άνω των 65 ετών αποτελεί ένα σχετικά νέο φαινόμενο.

Και εδώ, έρχεται το Πανεπιστήμιο Τρίτης Ηλικίας!

Πρόκειται για ένα εκπαιδευτικό πρόγραμμα ενεργοποίησης και ενδυνάμωσης για άτομα άνω των 65 ετών, με πρωτοβουλία της People Behind. Το εν λόγω πρόγραμμα οργανώνει ποικίλες δράσεις και παρέχει εργαστήρια ψυχικής και σωματικής ενδυνάμωσης. Επιπλέον οργανώνει εργαστήρια ψηφιακής ενδυνάμωσης, δημιουργικού ψηφιακού παιχνιδιού, θεάτρου αναμνήσεων και συμβουλευτικής. Επιπρόσθετα σε αυτά, υπάρχουν εργαστήρια αρχαίας ελληνικής φιλοσοφίας, ευρωπαϊκής ιστορίας, μαγειρικής και διατροφής, καθώς και λογοτεχνική λέσχη ανάγνωσης. Εκτός, όμως, από τις γνώσεις που παρέχονται από τους εκάστοτε εκπαιδευτές, το Πανεπιστήμιο Τρίτης Ηλικίας στοχεύει σε κάτι ακόμα. Στο να αποδείξει πως οι άνθρωποι μεγαλύτερης ηλικίας έχουν τα ίδια δικαιώματα στην εκπαίδευση και στην επίτευξη στόχων με τους νέους, είναι εξίσου ικανοί και ορεξάτοι.

Πού αποσκοπεί το ντοκιμαντέρ ‘ Μια αγκαλιά για την τρίτη e-λικία‘ της PeopleBehind;

Μέσω του ντοκιμαντέρ της People Behind επιχειρείται μια προσπάθεια κοινωνικής αφύπνισης αναφορικά με το δικαίωμα προσβασιμότητας της τρίτης ηλικίας στην εκπαίδευση. Όπως αποδεικνύεται βάσει επιστημονικών μελετών, η εκμάθηση χρήσης των ψηφιακών μέσων δίνει τη δυνατότητα στα άτομα μεγαλύτερης ηλικίας να βελτιώσουν τις γνωστικές τους δεξιότητες. Δηλαδή, τη μνήμη τους, την ταχύτητα επεξεργασίας μιας πληροφορίας αλλά και να νιώθουν περισσότερο ανεξάρτητοι και λιγότερο μόνοι.

Και οι συμμετέχοντες δηλώνουν χαρακτηριστικά ότι εν μέσω πανδημίας κατάφεραν να αντιμετωπίσουν το αίσθημα της μοναξιάς. Με τη χρήση της τεχνολογίας και του διαδικτύου, εκφράζουν, ωστόσο, μια επιφυλακτικότητα για τη χρήση των ψηφιακών υπηρεσιών.
Ο κυριότερος λόγος είναι ο φόβος μήπως κάνουν κάποιο λάθος λόγω έλλειψης γνώσεων. Γεγονός που επιβεβαιώνεται και από τις απόψεις των επαγγελματιών που συμμετέχουν στο ντοκιμαντέρ.

Για παράδειγμα, ακόμα και οι οδηγοί χρήσης των ψηφιακών διαδικασιών είναι δύσχρηστοι για άτομα που δεν έχουν κάποιες βασικές γνώσεις.
Γιατι; Επειδή σχεδιάζονται με βάση τον «μέσο άνθρωπο».
Αυτή η αναλγησία προς τα ψηφιακά αναλφάβητα άτομα πρέπει να αντιμετωπιστεί. Πρέπει να σχεδιάζονται οι παρεχόμενες υπηρεσίες βάσει και των ειδικών αναγκών της πληθυσμιακής μερίδας των ηλικιωμένων. Δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι τα θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα είναι κοινά για όλους.

Μελλοντικοί στόχοι:

1) καταπολέμηση του ηλικιακού ρατσισμού και 2) καλλιέργειας μιας ευαισθητοποιημένης στάσης απέναντι στα άτομα τρίτης ηλικίας

Ελπίζουμε και ευχόμαστε με την πάροδο του χρόνου να έχουμε φτάσει σε ένα ικανοποιητικό επίπεδο κοινωνικής ευαισθητοποίησης για την τρίτη ηλικία και να έχει εξαλειφθεί (ει δυνατόν) το φαινόμενο του ηλικιακού ρατσισμού.

Επιπλέον όλοι μαζί μπορούμε να επιφέρουμε την αλλαγή. Για αυτό ας μην παραλείπουμε να επιβραβεύουμε κάθε νέα προσπάθεια των μεγαλύτερων ατόμων.
Εξάλλου, δεν είναι απλά «άτομα τρίτης ηλικίας». Είναι οι γονείς, οι γιαγιάδες, οι παππούδες και τα μέλη της οικογένειάς μας!

Δες εδώ το ντοκιμαντέρ ‘Μια αγκαλιά για την τρίτη ηλικία’.

Μπορείς κι εσύ να στηρίξεις το σημαντικό αυτό έργο της PeopleBehind!
Πάτησε εδώ και ακολούθησε τα βήματα που αναγράφονται στην οθόνη σου!
Σε ευχαριστούμε!