Το ζήτημα της άμβλωσης
Η έκτρωση ή άμβλωση, η ηθελημένη διακοπή κύησης, είναι ένα ζήτημα που συγκεντρώνει πάνω του δύο εντελώς αντιφατικές ιδιότητες: είναι ταυτόχρονα πολύ προσωπικό αλλά και κοινωνικό. Απ’τη μία, αφορά την προσωπική ζωή μιας γυναίκας, οπότε αναμένουμε ότι η ίδια η γυναίκα θα αποφασίζει για αυτό, από την άλλη, φαίνεται να αφορά ολόκληρη την κοινωνία, η οποία με τη νομοθεσία που έχει θεσπίσει ορίζει τι αποτελεί «ξεχωριστή ζωή» και πότε μπορεί να επέμβει για να την προστατέψει.
Είναι ένα ζήτημα που απαιτεί προσοχή και ευαισθησία – όπως όταν έρχεσαι μπροστά σε έναν κακοτράχαλο δρόμο, που δεν ξέρεις πώς ακριβώς να τον προσεγγίσεις αλλά ενστικτωδώς ξέρεις ότι πρέπει να προσέξεις. Επίσης, βλέπεις ότι δε μπορείς να το αγνοήσεις, γιατί είναι εκεί, μπροστά σου, ακόμα και αν κανείς δε σου είχε μιλήσει γι’αυτό.
Τον περισσότερο χρόνο όμως, και αυτή είναι η περίπτωση και στη χώρα μας [όπου η νομοθεσία δεν έχει αλλάξει από το 1986 όταν κατοχυρώθηκε νομικά το δικαίωμα της γυναίκας να διακόψει την κύησή της κατά βούληση, με περιορισμούς που αφορούν τη διάρκεια της κύησης (‘on request’ είναι ο όρος που περιγράφει τη νομική θέση της χώρας μας, που βρίσκεται σε συμφωνία με τα περισσότερα ευρωπαϊκά κράτη*)], η έκτρωση φέρει ένα μανδύα αορατότητας. Στην Ελλάδα κανείς δε συζητάει για αυτή. Ούτε στα σχολεία, ούτε στις δουλειές. Δε συζητιέται μεταξύ φίλων και τις περισσότερες φόρες ούτε καν στην οικογένεια. Η λέξη «έκτρωση» είναι βαριά και ανεπιθύμητη, δε τη μοιράζεσαι εύκολα. Όταν κάποιος κάπου την ξεστομίσει, ο αέρας στο δωμάτιο αλλάζει. Γίνεται σαν τον αέρα στην αίθουσα του δικαστηρίου λίγο πριν ακουστεί η καταδίκη. Αυτός που καταδικάζεται είναι η έγκυος γυναίκα, η οποία, είτε από προσωπική επιλογή είτε από ηθικό εξαναγκασμό, αποφασίζει να προσφύγει στην έκτρωση. Και στη συνέχεια πρέπει να ζήσει με τις σωματικές και ψυχικές συνέπειες αυτής. Το χειρότερο; Η γυναίκα θα ζει με την εμπειρία αυτή κρυμμένη μέσα της, χωρίς να μπορεί να τη μοιραστεί με κανέναν γιατί απλώς η κοινωνία μας δε θέλει να ακουει για’ αυτή.
Πριν δύο περίπου χρόνια, το 2017, ήρθε στη δημοσιότητα μία έρευνα (της οποίας τα ευρήματα αναπαρήχθησαν από τα ΜΜΕ και πολλές διαδικτυακές σελίδες, χωρίς όμως να κατονομάζουν την πηγή) που κατέτασσε την Ελλάδα πρώτη χώρα στις διακοπές κυήσεων πανευρωπαϊκά. Ο συνολικός αριθμός των εκτρώσεων υπολογίστηκε σε 150.000 ετησίως, με 25% αυτών να αφορούν κορίτσια κάτω των 16 ετών.
Η έκτρωση σήμερα
Σήμερα, έχουμε επίσημα στοιχεία για το φθίνοντα πληθυσμό της χώρας μας -μία γέννηση λαμβάνει χώρα κάθε 7 λεπτά, ένας θάνατος κάθε 5 λεπτά (world population review)- αλλά σε επίσημα πανευρωπαϊκά στοιχεία (όπως το abort-report.eu) η χώρα μας φέρεται να παρουσιάζει σχεδόν συστηματική απουσία δεδομένων για τις εκτρώσεις. Δε γνωρίζουμε ποιος είναι ο ετήσιος συνολικός αριθμός τους, τι ποσοστό αντιστοιχεί σε τι ηλικιακό γκρουπ, ποια η αναλογία επί 1000 γεννήσεων, τι ποσοστό των γυναικών χρησιμοποιούν αντισύλληψη και πολλά άλλα. Γνωρίζουμε μόνο, και αυτό ανεπίσημα, ότι η πλειοψηφία των εκτρώσεων γίνονται σε ιδιωτικές κλινικές, παρά στα δημόσια νοσοκομεία -καμία έκπληξη γι’αυτό.
Όλη αυτή η ηχηρή απουσία επίσημων δεδομένων αντανακλά τη στάση της κοινωνίας μας στο θέμα των εκτρώσεων: όλοι προσποιούμαστε ότι δε συμβαίνουν, ώστε να δικαιολογούμε τη σιωπή μας.
Η σιωπή όμως γεννάει άγνοια και η άγνοια επιφέρει αδυναμία σωστής κρίσης.
Όταν λοιπόν ο φορέας επίσημης εκπαίδευσης, δηλαδή το σχολείο, δε διδάσκει τίποτα για τη γονιμότητα, τις μεθόδους αντισύλληψης, τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα, τη γέννα ή την έκτρωση, τι επιλογές προσφέρει σε μια έφηβη όταν αυτή ανακαλύπτει ότι είναι έγκυος; Όταν μια γυναίκα καλείται να περάσει τον κακοτράχηλο δρόμο μόνη της χωρίς ενημέρωση και χωρίς υποστήριξη, πόσο πιθανό είναι ότι δε θα «χτυπήσει» στην πορεία;
Δεν είμαι κατά των εκτρώσεων. Δεν ξέρω αν είναι «λάθος» ή «αμαρτία», όπως υποστηρίζει η εκκλησία (Καθολική ή Ορθόδοξη, σε αυτό το κομμάτι συμφωνούν) και μάλλον ποτέ δε θα μάθουμε και δε θα συμφωνήσουμε όλοι σε αυτό.
Όμως δεν είμαι ούτε υπέρ αυτών -και δε νομίζω ότι κανείς είναι υπέρ των εκτρώσεων καθαυτών. Είμαι υπέρ της επιλογής. Είμαι υπέρ του δικαιώματος κάθε γυναίκας να αποφασίζει η ίδια το πώς διαχειρίζεται το σώμα της, χωρίς εξαναγκασμούς ή περιορισμούς.
Αυτό όμως περιλαμβάνει να αποφασίζει η κάθε γυναίκα, ελεύθερα και χωρίς πιέσεις και για το αν θέλει να συνεχίσει την κύηση, ακόμα και αν είναι ενάντια στη θέληση του άμεσου περιβάλλοντός της.
Πολλές μαρτυρίες γυναικών που σκέφτηκαν ή όντως προχώρησαν σε έκτρωση, έκαναν λόγο για ηθικό εξαναγκασμό στην έκτρωση από το σύντροφο και την οικογένειά τους και το κοινωνικό στίγμα του να μεγαλώνεις μόνη σου ένα παιδί στην Ελλάδα (παρότι οι αντιλήψεις αλλάζουν σιγά σιγά, η ενδεχόμενη απόρριψη μιας εγκύου από την οικογένειά της παραμένει ο σημαντικότερος παράγοντας που την οδηγεί σε έκτρωση). Φυσικά είναι και οι οικονομικές δυσκολίες που προσθέτουν στο έντονο άγχος, δεδομένης της αμελιτέας μέριμνας του κράτους προς τις μονογονεϊκές οικογένειες.
Πολλές γυναίκες δήλωσαν να φοβούνται και να αισθάνονται απόγνωση και πίεση σε τέτοιο βαθμό, ώστε η έκτρωση να μοιάζει ως «η μόνη λύση».
Το γεγονός ότι η Ελλάδα είναι μια χώρα με έντονη θρησκευτική συνείδηση και διάχυτη παρουσία της Εκκλησίας (που παραδοσιακά καταδικάζει τη σεξουαλική επαφή εκτός γάμου), εξηγεί πως μια εκυμοσύνη σε εφηβική ηλικία μπορεί να προκαλέσει αισθήματα ντροπής για την ίδια την έγκυο ή την οικογένειά της και να την οδηγήσει σε έκτρωση. Σε τέτοιες περιπτώσεις, η έκτρωση δεν αποτελεί κίνηση ελεύθερης επιλογής, αλλά επιλογής υπό πίεση, με σοβαρές και μακροχρόνιες επιπτώσεις στη σωματική και κυρίως ψυχική υγεία της γυναίκας.
Ο Σύλλογος Προστασίας Αγέννητου Παιδιού «Η αγκαλιά», από το 1998 στηρίζει ψυχολογικά αλλά και πρακτικά τις γυναίκες που θέλουν να συνεχίσουν την κύησή τους, αλλά δεν έχουν κανέναν δίπλα τους. Στέκεται σε όλες εκείνες τις γυναίκες που απορρίφθηκαν και εγκαταλήφθηκαν απλώς επειδή αποφάσισαν να συνεχίσουν την κύησή τους, όταν αυτή έδειχνε «λάθος», «ακατάλληλη» ή «ανήθικη» στα μάτια του άμεσου περιβάλλοντός τους.
«Η αγκαλιά» δεν κατακρίνει αλλά συμπαρίσταται. Δεν δογματίζει αλλά προσφέρει. Δεν κλείνει τα μάτια και τα αυτιά σε όλες αυτες τις γυναίκες που δέχονται πίεση να κάνουν έκτρωση, αλλά προσφέρει μια ανοιχτή αγκαλιά και αποδέχεται, και αυτό είναι ξεκάθαρο από τις μαρτυρίες των γυναικών που βρήκαν από την «αγκαλιά» όχι μόνο υλική βοήθεια, αλλά και ψυχολογική στήριξη σε μία από τις πιο δύσκολες στιγμές της ζωής τους. Χάρη στην «αγκαλιά» πολλές γυναίκες βρήκαν τη χαμένη τους δύναμη και ξαναπίστεψαν στον εαυτό τους, φέρνοντας στον κόσμο το παιδί τους, όπως ήθελαν να κάνουν εξαρχής.
Η εξωτερική πίεση και ο ηθικός εξαναγκασμός δεν πρέπει να έχουν θέση σε μια κοινωνία που σέβεται την ατομικότητα και τα προσωπικά δικαιώματα των πολιτών της. Κάθε άνθρωπος έχει δικαίωμα να αποφασίζει ελεύθερα για το πώς θα ζήσει τη ζωή του, κάνοντας τις επιλογές που ο ίδιος θεωρεί καλύτερες.
Τελικά, το δικαίωμα μιας γυναίκας στην έκτρωση είναι αντίστοιχο και χρίζει του ίδιου σεβασμού με το δικαίωμα στη συνέχιση της κύησης–είναι το δικαίωμά της για αυτοδιάθεση.
*εξαιρούνται η Βόρεια Ιρλανδία και η Πολωνία που επιτρέπουν την έκτρωση «μόνο για να διατηρηθεί η σωματική ή ψυχική υγεία της γυναίκας» και το Ηνωμένο Βασίλειο και η Φιλανδία που την επιτρέπουν κατόπιν εξέτασης του κοινωνικο-οικονομικού περιβάλλοντος της γυναίκας.
Στήριξε χωρίς κανένα κόστος το έργο της οργάνωσης Αγκαλιά με κάθε σου ηλεκτρονική αγορά μέσα από το YouBeHero. Μπες στη σελίδα της οργάνωσης και πάτα στο κουμπί «Επιλογή οργάνωσης».
Leave A Comment?