15η Οκτωβρίου: Διεθνής Ημέρα του Λευκού Μπαστουνιού

Η 15^η Οκτωβρίου έχει παγκοσμίως καθιερωθεί ως η μέρα του «Λευκού Μπαστουνιού», με στόχο την ευαισθητοποίηση των πολιτών για τους ανθρώπους με προβλήματα όραση. Πρόκειται, επί της ουσίας, για ένα κίνημα που σκοπεύει να αναδείξει τα καθημερινά προβλήματα των ανθρώπων με μερική ή ολική απώλεια όρασης και να θεσπίσει το δικαίωμά τους στην ανεξάρτητη διαβίωση. Αυτό που πρεσβεύει η συγκεκριμένη μέρα είναι η διάδοση της σημασίας χρήσης του Λευκού Μπαστουνιού ως τεχνικό βοήθημα ζωτικής σημασίας πολλούς συνανθρώπους μας. Για την 15^η Οκτωβρίου: Διεθνής Ημέρα του Λευκού Μπαστουνιού και την καθιέρωσή της έπαιξε πολύ σημαντικό ρόλο του η συμβολή του Αμερικανού οφθαλμιάτρου, Richard Hoover, εφευρέτη και «πατέρα» του Λευκού Μπαστουνιού.

Πώς ξεκίνησε, όμως, η χρήση του;

Πίσω στα 1918, ο Hoover, ως λοχίας του στρατού, διορίστηκε στο κέντρο περίθαλψης τυφλών στρατιωτών Valley Forge Army Hospital. Με τη λήξη του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου ο ίδιος, μετά την εμπειρία του στο νοσοκομείο, ανέπτυξε ένα κίνημα για την αποκατάσταση και την επανένταξη των στρατιωτών – βετεράνων πολέμου που είχαν τυφλωθεί σε πολεμικές επιχειρήσεις. Πιο συγκεκριμένα, χρησιμοποίησε ένα μακρύ καλάμι για τους ασθενείς του, ώστε να καταφέρνουν να αναγνωρίζουν εμπόδια κατά το βάδισμά τους και να τα προσπερνούν. Το Λευκό Μπαστούνι, όπως το γνωρίζουμε σήμερα, είναι η μετεξέλιξη αυτής της πρακτικής. Στα 1921, ο Άγγλος φωτογράφος James Biggs, τυφλώθηκε εξαιτίας ενός ατυχήματος και σκέφτηκε να βάψει το μπαστούνι του λευκό για να είναι πιο ορατός, κυρίως τις βραδινές ώρες. Λίγα χρόνια αργότερα, το 1930 στο Παρίσι η Guilly d’Herbemont, εφευρέτρια, ανέπτυξε την ιδέα ότι άνθρωποι με προβλήματα όρασης, μερικώς ή εντελώς τυφλοί χρειάζονται ένα συγκεκριμένο βοήθημα, το Λευκό Μπαστούνι, ως σύμβολο προστασίας και αναγνώρισης. Έναν χρόνο αργότερα, το 1931, η ιδέα πραγματοποιήθηκε και η ίδια μοίρασε τα πρώτα λευκά μπαστούνια σε οργανώσεις τυφλών. Το έτος αυτό σηματοδοτεί την επίσημη έναρξη της πρακτικής του Λευκού Μπαστουνιού.

Τι συμβολίζει η χρήση του Λευκού Μπαστουνιού;

Η χρήση του μπαστουνιού συμβολίζει την απρόσκοπτη συμμετοχή των εχόντων προβλήματα όρασης σε όλες τις καθημερινές δραστηριότητες και στο θεμελιώδες δικαίωμά τους στην ασφαλή μετακίνηση σε κάθε δημόσιο χώρο. Έτσι, το 1969 τα Ηνωμένα Έθνη καθιέρωσαν την 15^η Οκτωβρίου ως Διεθνής Ημέρα του Λευκού Μπαστουνιού. Πέρα από την ευαισθητοποίηση της κοινωνίας, αυτή τη μέρα εορτάζονται τα επιτεύγματα και τα κατορθώματα των τυφλών ανθρώπων.

Τι μπορούν να κάνουν οι πολίτες;

Η Πολιτεία και η Κοινωνία οφείλουν να δείχνουν τον απαραίτητο σεβασμό στους ανθρώπους με προβλήματα όρασης, να συμμετέχουν σε εθελοντικές δράσεις ευαισθητοποίησης και να επαγρυπνούν σε περιπτώσεις μισαναπηρικής συμπεριφοράς. Οι αρμόδιοι κρατικοί φορείς οφείλουν να αναπτύξουν στρατηγικές ανεξάρτητης διαβίωσης, να ενισχύσουν με κάθε δυνατό μέσο τους πάσχοντες και συμβάλλουν στην καταπολέμηση των διακρίσεων σε κάθε τομέα.

Επισημαίνεται, ότι οι τυφλοί ανέρχονται παγκοσμίως στα 40 εκατομμύρια και στα 245 εκατομμύρια οι ασθενείς με πολύ χαμηλή όραση, σύμφωνα με επίσημα στοιχεία του ΠΟΥ. [1]

Μέσα από τη YouBeHero έχετε τη δυνατότητα να υποστηρίξετε οργανώσεις που συμβάλλουν στην ενδυνάμωση και την ανεξαρτητοποίηση των ανθρώπων με προβλήματα όρασης και ταυτόχρονα να ενημερωθείτε για ανάλογα θέματα και για τους τρόπους υποστήριξης των συνανθρώπων μας με αναπηρίες. Τέτοιες οργανώσεις είναι:

1. Σχολή Σκύλων Οδηγών Λάρα : Η συγκεκριμένη οργάνωση εκπαιδεύει κουτάβια που φιλοξενούνται σε ανάδοχους puppy raiser, ώστε να μεγαλώσουν και να δοθούν σε τυφλούς χειριστές. Η εκπαίδευση των σκύλων γίνεται σε πραγματικές συνθήκες, δρόμους, πεζοδρόμια, μέσα μαζικής μεταφοράς, εμπορικά κέντρα. Η Σχολή Σκύλων Οδηγών Λάρα ιδρύθηκε το 2008 και είναι διεθνώς πιστοποιημένη και μέλος της Διεθνούς Ομοσπονδίας Σχολών Σκύλων-Οδηγών (International Guide-Dog Federation). Η εκπαίδευση των σκύλων γίνεται με υπευθυνότητα, με σκοπό οι σκύλοι να οδηγούν με ασφάλεια τους χειριστές τους σε όποια περιοχή επιθυμούν.
2. Labyrinth of Senses: Το προτεινόμενο Πρόγραμμα Labyrinth of Senses της ΑμΚΕ ΚΙΝΗΤΡΟ, είναι ένα βιωματικό εργαστήρι εξοικείωσης με την αναπηρία, το οποίο αποσκοπεί στην ενεργοποίηση και ενημέρωση των μαθητών σχετικά με την αναπηρία, την προσβασιμότητα και την συμπερίληψη, μέσα από ένα ασφαλές περιβάλλον αλληλεπίδρασης, σχεδιάζοντας οργανωμένες δράσεις ευαισθητοποίησης. Ο βασικός σκοπός της οργάνωσης είναι η εξάλειψη των στερεοτύπων σε θέματα αναπηρίας, η ενίσχυση του αισθήματος ομαδικότητας και η ενημέρωση περί ισότητας και ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

[1] Πιο αναλυτικά, βλ. https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/blindness-and-visual-impairment (Ανάκτηση 30/9/2023).